دوشنبه , ۱۴ آبان ۱۴۰۳
برگ نخست / مجموعه مقالات / مقالات نشریه توفان / مسئولان گرسنگی در جهان مهار تغذیه مردم را انحصارات امپریالیستی به کف گرفته اند
Image Source: Brot für die Welt

مسئولان گرسنگی در جهان مهار تغذیه مردم را انحصارات امپریالیستی به کف گرفته اند

امپریالیستها می کوشند تا از دید عموم پنهان دارند که چگونه سرمایه زمین های مزروعی را می رباید، چگونه بازار سهام که یکی از عوامل مؤثر در نابرابری ثروت به شمار می آید، باعث گسترش ورشکستگی، گرانی، فقر و گرسنگی می شود. چگونه در بازار سهام قیمت مواد غذایی خام، به ویژه غلات و مواد غذایی پایه را تصنعی گران می سازند. و از این طریق هم به گرسنگی در جهان دامن می زنند و هم بر سرمایه خود می افزایند. و در عین حال با استفاده از دوز و کلک های شگفت انگیز از پرداخت مالیات فرار می کنند. چگونه به اِزای هر چه فربه تر شدن ابر سرمایه، قدرت خرید اقشار و طبقات کم درآمد تر جامعه کاهش می یابد. چگونه بی ثباتی اقتصادی، سیاسی و اجتماعی در جوامع، بویژه در قاره های آسیا و آفریقا و آمریکای لاتین شدت می یابد. چگونه فقر بر سلامتی کم بضاعت ها تأثیرات منفی می گذارد و بیماریها را افزایش و عمرها را کوتاه می سازد و روزبروز بر آمار خودکشی ها می افزاید.

زمانی که بحران مالی ۲۰۰۷ و ۲۰۰۸ جهان سرمایه داری را دربرگرفت و فعالیت های گسترده آنها در عرصه مسکن ناگزیر متوقف شد، آنها ابتدا به عرصه محصولات غذایی روی آوردند و سپس مستقیم به سراغ مزارع کشاورزی رفتند.

بسیاری از کنسرن های مواد غذایی و یا شیمیایی و کلان سرمایه داران، تصاحب زمین های کشاورزی و منابع آب را هدف قرار دادند. طی ده سال گذشته به اصطلاح سرمایه گذاری مستقیم در کشاورزی در کشورهای آسیایی، آفریقایی و آمریکای لاتین و حتی اروپای شرقی نظیر رومانی، رشد بی سابقه ای یافته است.

یکی از دلایل مهم این سیاست که در دست گرفتن غذای مردم و هدایت آنهاست از آنجا ناشی شد که در زمان بحران قشری از سرمایه داران به سوی خرید طلا روی آوردند تا از این طریق، کاهش ارزش پولشان را جبران نمایند. در اثر این هجوم بهای طلا به صورت افسانه ای افزایش پیدا کرد و این خطر را به وجود آورد که در صورت پایان وضعیت بحرانی با نزول بهای طلا خسارت زیادی به این سرمایه داران وارد آید. در واقع خرید طلا تنها برای سرمایه دارانی صرف داشت که زود دست به کار شده بودند. فراموش نکنیم خرید طلا و انبار کردن آن بهیچوجه سود آور نیست زیرا بهره ای بر آن تعلق نمی گیرد بلکه فقط از کاهش ارزش ثروت پولی آنهم تا حدودی جلو می گیرد. در همین وضعیت بحث شد که اگر بحران ادامه یافته و پول بی ارزش شود تکلیف ثروتمندانی که طلا ذخیره کرده اند چه می شود؟ آنها می بایست مقادیر عظیمی از طلا را به دهقانان و یا تولید کنندگان مستقیم مواد غذائی می دانند تا زنده بمانند. وقتی بحران همه گیر شود این پول نیست که ارزش دارد، خودِ کالا و در درجه اول کالاهای اساسی هستند که دارای ارزش می باشند. همواره دهقانان به طور نسبی از بحرانهای شهری سود برده اند. همین زنگ خطر نشان می دهد تا به چه حد اهمیت دارد تا سرمایه گذاری های کلان در عرصه کشاورزی در زمینهای حاصلخیز به عمل آید. در اختیار گرفتن کالاهای اساسی زندگی مردم توسط انحصارات کلان نوعی حفظ آنها در بحرانهای آتی و عملا روشی جنایتکارانه در به اسارت گرفتن مردم جهان است. جامعه به سمت بربریت می رود.

گرچه اکثر قراردادها محرمانه، به دور از چشم افکار عمومی و با کمک حکومت های ارتجاعی محلی بسته شد و هنوز هم می شود. ولی در عین حال برخی از سازمانهای حقوق بشری نظیر “سازمان بشر دوستی ضد گرسنگی و تأمین تغذیه”(Food First Information and Action Network) و “اکسفام” رقم تخمینی زمین های مزروعی را که طی ده سال گذشته به چنگ سرمایه داران افتاده است، ۲۲۷ میلیون هکتار ذکر کرده اند. این مزارع از جانب سرمایه داران یا به طور عمده به قیمت نازل خریده می شوند و یا با بستن قراردادهای اجاره طولانی مدت ـ اکثرا ۹۹ ساله ـ و پرداخت اجاره بهایی ناچیز، عملا تصاحب می گردند.

مهمتر اینکه سود سرمایه گذاران از هر لحاظ از جانب حکومت های ارتجاعی محلی تضمین می شوند و ثانیا از پرداخت هرگونه مالیات معافند. برای نمونه در کامبوج که ۸ درصد جمعیت آن را روستائیان تشکیل می دهند و هر یک؛ حداکثر یک هکتار مزرعه دراختیار دارند، دولتش هزاران هکتار زمین حاصلخیز را با قیمت ناچیز، یا به سرمایه داران فروخته و یا به صورت ۹۹ ساله با اجاره بهایی ناچیزتر به آنها اجاره داده است. مطابق آمار “اکسفام” قریب به ۶۰۰ هزار روستایی در کامبوج از این طریق از هستی ساقط گشته اند. در زمانی که روستائیان به اعتراض برمی خیزند، دولت ارتجاعی این کشور به سرکوب آنها اقدام می ورزد و کسی هم در دنیا صدایش در نمی آید، ولی در مورد اتهامات کشتار دهقانان توسط خمرهای سرخ و رهبری “پول پوت” زبان همه این جنایتکاران “دموکرات” دراز است.

در هیچ دوره ای به اندازه ۱۰ سال گذشته؛ آفریقا مورد هجوم سرمایه های بین المللی واقع نگشته بود. تا سال ۲۰۱۴ کلان سرمایه داران قریب به ۱۲۸ میلیارد دلار در این قاره سرمایه گذاری کردند و به این ترتیب آفریقا بعد از آسیا در این رابطه در ردیف دوم قرار گرفت.

به عنوان مثال تنها یک کمپانی کوچک آلمانی به نام(Amatheon Agri) تاکنون ۴۰ هزار هکتار زمین را به مدت ۹۹ سال طبق معمول با اجاره بهایی ناچیز دراختیار گرفته است که بر روی آن گندم، جو و سویا کشت و صادر می کند. در اصطلاح بین المللی این زمین دزدی را land grabbing لقب داده اند.

بی جهت نیست که سرمایه دار مشهور کانادایی آقای Chris Mayer زمین های کشاورزی را به “طلا، منتها کمی داغ تر از آن” تشبیه کرده است! جالب اینجاست که سرمایه داران نام این هجوم افسارگسیخته را “کمک جهت توسعه” می نهند که در واقع همان برنامه های نئولیبرلی بانک جهانی و صندوق بین المللی پول است که از دهه ۸۰ و ۹۰ میلادی به این سمت در سه قاره ذکر شده در بالا انجام می گیرد.

“موسسه تغذیه جهانی”(World Food Institute) مستقر در برلن اخیرا اعلام کرد که این هجوم سرمایه داری به زمینهای کشاورزی آفریقا و تصا حب مزارع روستائیان باعث گشته است که ۴۰۰ میلیون روستایی در این قاره از زمین خود ریشه کن گشته و با فقر و گرسنگی و مرگ دست و پنجه نرم کنند. طبیعی است که سیل مهاجران به سوی اروپای استعمارگر آغاز می شود.

فاجعه آمیزتر این که محصولات کشاورزی تولید شده بر روی این زمین ها تقریبا به صورت کامل به کشورهای غربی صادر گشته و ساکنین محلی عملا در معرض گرسنگی قرار می گیرند. اگر تاکنون فقط در عرصه بازار سهام بازی با بورس مواد غذایی نظیر قهوه، گندم، ذرت، جو، سویا و … پول ساز بودند، امروز مزارعی که این محصولات روی آن کشت می شوند نیز بر آنها افزوده گشته اند.

در قرنی که ما در آن بسر می بریم، سرمایه داری با تهاجم به زمین های حاصل خیز و منابع آب و نیز مواد غذایی عملا از آنها به مثابه ابزاری برای حکومت بر مردم جهان سوء استفاده می کند.

این غارت و انباشت نجومی سرمایه در حالی انجام میگیرد که طبق آمار World Food Institute سالانه فقط ۳۵ تا ۴۰ میلیارد دلار هزینه کافی است تا برای ۱۵ تا ۲۰ سال آینده گرسنگی را در جهان ریشه کن ساخت. اما سرمایه داری ترجیح می دهد با بازی با بورس مواد غذایی در بازار سهام و تصاحب محیلانه زمین های مزروعی کشاورزان فقیر قاره های آسیا، آفریقا و آمریکای لاتین، میلیاردها دلار بر ثروت خود بیافزاید و در مقابل دامنه فقر و گرسنگی را گسترش بدهد.

“جان سیگلر” (Jean Ziegler) که تا سال ۲۰۰۸ گزارشگر سازمان ملل بود، پیرامون حق تغذیه که در منشور سازمان ملل و اعلامیه جهانی حقوق بشر قید گشته است و بر آن تأکید نیز شده است، نوشت: “در حال حاضر کشاورزی موجود در جهان قادر است که غذای ۱۲ میلیارد انسان را تأمین کند ـ تقریبا دو برابر جمعیت کره زمین ـ لذا به هیچوجه غلبه بر معضل گرسنگی، علیرغم ازدیاد جمعیت غیر ممکن نیست. از این رو هر کودکی که از فرط گرسنگی جان خود را از دست می دهد، عملا به قتل می رسد”. و ما اضافه می کنیم که به دست سرمایه داران حریص، طماع و بیرحم میلیون ها انسان تاکنون از فقر و گرسنگی به قتل رسیده اند و مادام که این نظام پابرجاست در آینده نیز این روند ادامه خواهد یافت. وی در عین حال بدهی های عظیم کشورهای در حال توسعه و یا عقب نگه داشته شده به بانکهای جهانی را در رابطه مستقیم با فقر و تندگستی و گرسنگی در جهان می بیند و می نویسد: “از آنجا که بدهی های بانکی به گرسنگی دامن می زنند، لذا قاتل انسانها بشمار می آیند”.

به دیده وی گرسنگی ابزاری است در دست شرکت های صنعتی، غذایی، خدماتی و بانکها. او با اشاره به این مطلب در واقع آن ۵۰۰ شرکت و کمپانی عظیمی را مد نظر دارد که عملا نیمی از تولید ناخالص جهان را دراختیار و تحت کنترل خود در آورده اند. او به درستی صاحبان این شرکت ها را “فرمانروایان قلمرو ننگ” می نامد.

اگر در سال ۱۹۹۶ ده شرکت عظیم تولید بذر، ۳۰ درصد از بازار جهانی بذور را در اختیار داشتند، امروز این رقم به ۷۵٪ رسیده است.

امروز جمعا ۱۰ کنسرن کشاورزی و مواد شیمیایی بر جهان سلطه می رانند، که بزرگترین آنها عبارتند از:BAYER, DOW AGROSCINCEN, MONSANTOD, DUPONT;SYNGENTA. ناگفته پیداست که نئولیبرالیسمی که از سالهای ۸۰ میلادی روزبروز در سایه و با کمک سازمان تجارت جهانی، بانک جهانی و صندوق بین المللی پول فربه تر گشت، این وضعیت ناگوار را در جهان شدت بخشیده و غیر قابل تحمل و جان فرسا ساخته است.

“اکسفام” معتقد است که کشورهای “جی هفت”(G 7) در زمینه تجارت محصولات غذایی، کشاورزی با تصویب قانون های تجارت آزاد CETA & TTIP وTPP عامدانه به کمک کنسرن های عظیم کشاورزی شتافته و دست آنها را برای غارت و چپاول در جهان که نتیجه ای جز فقر و گرسنگی به بارنمی آورد، بازگذارده اند.

دردناک تر اینکه اکثر کسانی که در جهان از گرسنگی رنج می برند در بخش های مختلف تولید مواد غذایی مشغول به کارند. نویسندگان کتاب “مافیای مواد غذایی” نیز معتقدند که دولت های کشورهای غنی، هر روز بیشتر خود را در خدمت شرکت های تولید کننده مواد غذایی قرار می دهند. آنها با اشاره به یک آمار تحقیقی از OECD که در سال ۲۰۰۳ منتشر شده است، نتیجه می گیرند که در آینده تنها ۴ یا ۵ سوپر مارکت زنجیره ای توضیع مواد غذایی در جهان و ۲۰ تا ۲۵ شرکت عظیم کشاورزی و شیمیایی، تولید مواد غذایی در جهان را به انحصار خویش درخواهند آورد. همین امروز فروش ۱۵ شرکت عظیم تولید مواد غذایی برابر است با حجم اقتصاد ۶۰ کشور فقیر جهان.

مادام که در بر پاشنه نظام جبار سرمایه داری می گردد، پدیده های منفی و ضد بشری فوق نه تنها کاسته نمی شوند بلکه افزایش نیز خواهد یافت.

منابع مورد بهربرداری عبارتند از: (مجله Hintergrund شماره یکم ۲۰۱۶ روزنامه ی زوددویتچه تسایتونگ ۱۸ ژانویه ۲۰۱۶ و فرستنده خبری MDR آلمان فدرال).

بر گرفته از توفان شـماره ۱۹۳ فروردین ماه ۱۳۹۵ـ آپریل سال ۲۰۱۶

ارگان مرکزی حزب کار ایران(توفان)

Print Friendly, PDF & Email